Skip to main content

इक ख्वाम्ल्वाःल्वाम साइँला




आम्से काम आबालो चिक्बुन्चो–ठ्वामुन्चो योर ¥याउमेङ् तिम् । आम परे पासाक आरान्चो ट्वाम–ब्अीम्ता पासि आड्अुचो बामै है थापुतिचो ।

आम् निख्वा नुम्भोम् योर तिम् । ख्वाम्ल्वाल साइँला लाई उङ्गु हिब्बेङ् दा आबा; आसतिवाँइ आम्सेख्वाल योर आङ्ग बारेल ठोम्याङ् बाम् । ‘स्याल या आँ उमेरल्वा घ्वार्ले पातुम् द्यान्साक दा सप्पैख्वा चिक्बुन्चेस तिम् । ख्वाम्वाल साइँला या आँ जमानालो साह्रो रान्चो मुयो द्याम् । आन्तिच्वाँ हुरीलो राइसेम आँ क्वाफू बाक्च्वा, स्वाफू बाक्च्वा आङ्गुस बामेङ् द्याम् । इम्सेम् मुयोलाई साल्बेख्वा आदाक्चाम दाः योर से आबा आत्तिक्याः ! कि आसेकेऊ ? आँज्यास् निकै रिबेतिच्वाङ् ट्वाम्ल्वा बामेङ् ह्वाला द्यान्साख उङ् मुई विचार पाइसिम् । भाना भाताल हाल्चाल, भोज–भतेर, जातुर ल्वा आँ योर पाचाल निख्वा रिबे तिच्वाङ् कुलि इम्सेस् झासिम् थिः द्याम् । आम्सेः ब्अीम्चाल दाँमा याः आङ्गु सेङ् ह्याण्डसम दुम्सिवाँइ हुन्या द्यान्साक मुई आरिस के पाइसिमेऊ !

आःद्याल ल्वाम क्वाल मामुख्वा याः आङ्गुलाई निकै दाक्तुमेङ् थिः द्याम् ।

नुम्भोम् समयलो ‘कासुकिम’ल्वाम् पनेर निख्वा चर्चित थिः द्याम् । आसेङ् द्यान्चाल द्यालभोरिम् मुयोखो टुचाम काकु ब्वाच्र्वा ठाऊँ इल्वास् थिः द्याम् । एकारात ल्वाँसे इल काकु दाब्फु ब्आच्चो तिचोङ् घुइँचो दुम्चो द्याम् ।

क्वालखेप भ्यानपखाम योर द्याम् । इम पनेरल्या निख्वा रिताबे–बाबामे तिचो काकुः दास्साङ् बाम्याङ् द्याम् । कावा–कावा लोपुचो, काकु दास्सि ढिलो दुम्चोतिचो थाःथाल्वाम बाब्मारा पासै र्याण्डा ¥यासै पाम्मेङ् द्याम् । इम मामु या काकु दाच्चाम पात्ला लोसाङ् रै’छाना । इमतिचोङ् खाचिल बाक्चो इम मामुखो ख्वाम्वाल साइँलालाई निकै दाक्तुमेङ्, ब्अीसिः पातुमेङ् रै’छाना । आँ ड्अीवा, ट्वाम् सप्पैल्वा साइँला बामेङ् स्याम्दा; सप्पैख्वा योर स्वाम्ब्वाल आङ्गुई ठास् ड्याऊँ, आम सोऊ दुम्मे कि आसेःतिया । एबो योर स्वाल्सुमेङ् ढङ्गा, एकैचोट योर आँ ब्अुलुम् ना फुटिर आम्सेके देःद्याम्–
‘ ख्वाम्वाल साइँला थाम भाई ?’
क्वालछिन् सप्पै लिबाःलिबा बाम्मे । बाबामेतिचोख्वा आम्से ब्अिम्ता पाम्बोलौ योर द्याम् बुझेपाम्मे । इल्वाङ् दाः बाबामेतिच्वा याः –
‘ख्वाम्वाल साइँला, साइँलाम् सेः !’, ‘ख्वाम्वाल साइँला, साइँलाम् सेः !’ द्यान्सै मारी ¥याण्डा ¥याम्मे द्याम् ।
सिस्कोको इम मामु चैँ भुसक्सै क्र्वाडिवाल्वा परेदुम्मे । क्र्वाडिखो आँ ब्आम्बुलो लालज्योति ब्अ्वार्सिम् । आम्से ब्अीम्चाल आँ ट्वाम्ल्वा साइँलालाई आकुल माया बामेङ् ह्वाला !

फेर्नेइ क्वालखेप ‘दार्बु’ डाँडाल्वा आचुँ कुडुल्वा तिया, कार्जे थियो द्याम् ।

नुम्भोम् समयलो मलाय भर्ती आँ लागि भिडेदुम्चाम् ठाऊँ ‘रिचुवा’ देम्मेङ् द्यालल्वा याः दुम्चो थिः द्याम । ख्वाम्वाल साइँला या इल भिडेडुम्फु दिम्याङ् रै’छाना । इम पात्ली लाउरे दुम्म्याङ् पेन्सन स्याः त्याप्पी जाँसाङ् रै’छाना । होऊ; इल दिमाख्वा भिडेदुम्ब्वाल गल्लाख्वा ड्आक्तुमाख्वा ‘पल्टन ल्वाँचाङ् लागि आम्–आम् दिन गोत्ना ब्लास्सितुम्काट्’ वातुमेङ् द्याम् । इम कार्जे चैँ साँइला डिस्ना हाल्चा ड्अ‍ेबोले त्याँसोम् द्याम्यास्याः ।

रान्चो मुयोलाई क्वाचो आज्याँस् रान्जिमो तिच्वास् हुन्छ, कि आसेके ! इम कार्जेल्वा या निख्वा साल्बे तिच्वा साइँलाङ् खिरिरि पुम्मे द्याम् । साइँला या निख्वा रौस्यारी मुयो । इम रात निकै रँगरस, साँलाङ्–सित्ली निख्वा पाम्मे द्याम् । ज्वाह्वारी सालाङ् दाः झन् मज्जाख्वा आँ ल्याक्ल्यावा पास्साखोस् आकुल पाम्याः पाम्याः हो द्याम् । साइँलाङ् बाँसुरी ट्वाप्सिवा आँज्याँस् ट्वाम् से होप्रिच्वा खालमे थिः द्याम् । रात निकै ल्वामाख्वा चैँ साइँलाख्वा रिबेतिचोलाई आस् वामुम्मे द्याम–
‘रिबेतिचो ! मज्जाखो र्वाम्किम् । आम्सेम् रमाइलो साँला–सित्लि, रँगरस या पाइम् । तर त्याँ उङ्गु दाः दिस्ना हाल्साङ् बाङ्म । त्याँ आम् कुपिल बामेङ् बाँवाँ फेर्नेइ या र्वाम्किम ह्वाला । हाल्चाल्वा अरु आमाई आतिवाँया आम् आः बाँसुरी चैँ ट्वाप्सै–ट्वाप्सै साथल्वास ल्याच्चा द्याम्याँ बाङ्म । थालो ब्लान्दिकिवाँया आम्से ट्वामल्वा ब्अिम्ता–स्वार्ता च्वाम्पुकि है रिबेतिचो ।’

आज्याँसे भ्यानी ड्अ्वाम् ड्आम्बोलो साँइला कुर्लिङ्ग–कुर्लिङ्ग बाँसुरी ट्वाप्सै–ट्वाप्सै हाल्मे । ख्वाम्वाल साइँला बाँसुरी ट्वाप्सै–ट्वाप्सै फकुल भञ्ज्याँ भाइलाम् प्याठ्वाँ कुक्स्यालथुम्की ढिक्रा प्याठ्वास् केबोलाल्वाम् । ठ्वाच्वा–क्वाच्वा रिबेतिचो खाचे–खाचे दुमिम् । बाँसुरी आँ स्वान्ढ्वाम् ठ्वाचाल्वाया थालो–थालो ट्वाम् न्यातुम् । आकुल रिबे ख्रामिम् ह्वाला । चाकु आकुल दिन आन् राब्जि आब्रो ह्वाला । आम्से रान्चो साइँलालाई ङेवाङ् रुपल्वा तिर्चा झन् आकुल राइसिसो ह्वाला । तर, थामेन्च्वाँ कुपि भाग्याल्वा आचु बाया द्यान्साख्या आचुख्वा चिक्तियाः ? (साइँलाङ् बारेल्वाम योर आँ बिल्याम् आल्वास स्याउम् है । )

आम भाताल ठाड्वाम् योरतिच्वा चाकुँ रामसाम न्वा दुइसिम्याँ बाँवाँ आमेखो ल्अिमा च्वाल्सुम्याँ वोँकाने; आसतिवाँ सञ्जोग परेदुम्मे द्यान्ति ग्वाक्चा है पाची–थापुतिचो ।

फुरी ब्वाइमे; फेर्नेइ ह्याल्मे । इम्स्याङ् इक जोभान या ब्वाईमे; फुरीस्याङ् फेर्नेइ ह्याल्मे । ब्ल्याङ्किम्बाँवा क्वालखेप मे जोभान, साइँलाङ् सेँम्या बोइस्वा सप्पै आँ ब्ल्आमेङ् हुन्छ । उनु उङ्गु बेबातिचो आँ या क्वालदिन बोइस्वा ब्ल्आ ह्वाला ! लोइमा । परेपाति ग्वाक्च्वा सप्पैलाई आम् रिनुवाले जाबाङ् तर्फल्वाङ् हौबा बामे है ।




Leave Your Comments Here!


Popular Posts

क्रिश्चियन युवतीहरुसँग लभ गर्ने गैह्र–क्रिश्चियन साथीहरुले बुझ्नैपर्ने कही कुराहरुः

के तपाईँको कुनै क्रिश्चियन केटीसँग लभ परेको छ ? जबकि तपाईँ एक गैह्र–क्रिश्चियन हुनुहुन्छ । क्रिश्चियन सुन्दरीहरुसँग लभ गर्ने गैह्र–क्रिश्चियन साथीहरुले बुझ्नैपर्ने कही कुराहरुः कोही–कोहीले चर्चमा गवाही बाँडेको सुनेको छुः ‘म सुरु–सुरुमा चर्च केटीहरु हेर्नमात्र जान्थेँ; तर पछि–पछि मैले येशूलाई विश्वास गरेँ; यसरी मैले प्रभुलाई पाएँ ।’ ओहो ! क्याबात ! यस्तो पनि हुन्छ र ? अवश्य हुनसक्छ । साँच्चै केटी हेर्ने नियतले नै चर्च जाने हो भनेता सँधै राम्रो मौका हुनसक्छ; किनकी प्रार्थनाको बेलामा सबैले आँखा चिम्लिने गरिन्छ । उत्निखेर आफूले चाँहि आँखा ठूला–ठूला पारेर चारैतिर जता हेर्न मन लाग्यो उतै हेर्न कसले रोक्ने ?

श्रीमाया आमाको जीवन

कोशीको पानी यो जीन्दगानी सलल जाइजान्या हौ हजुर ! आमाको कोखमा बास मात्रै लिए नि,  कुन देशको मरण हौ हजुर ! ‘नेपथ्य’को यहिँ गीतजस्तै एउटा जीवन देखेँ मैले । लियो टाल्सटायको ‘मानिसलाई कति जमिन चाहिन्छ ?’ नामक रुसी कथामा ‘प्याखोभ’लाई अन्तिममा उसलाई चाहिएको जति जमिन मिल्दछ, तर आफूलाई चाहिएको जति जमिन नपाएको जीवन पनि देखेँ मैले । उहाँलाई सबैले श्रीमाया आमा भन्थे, बडहरा बस्ने आमा भन्थे । म इटहरी बस्न थालेको समयदेखि नै उहाँलाई बेला–बेलामा चर्चमा सँगतिमा आउनुभएको देखेको थिएँ । उहाँ बलबुताले सकुन्जेल चर्च आउनुभयो, तर केही दिन अघि सदाको लागि अस्ताउनुभयो, सायद तुरहीको आखिरी आवाजसम्म ।

गाऊँ घरतिरको एकहप्ते बसाइ (संस्मरण)

धेरै समय पछि गाऊँ फर्केको थिएँ । मण्डली परिवारसँग राम्रो सँगति गर्न पाईयो । परमेश्वरका राज्य बढ्दो छ, बरु छेऊछाऊका मानिसहरु मौन छन्; तर टाढा–टाढाबाट मानिसहरु प्रभुमा फर्केका रहेछन् । घरमा २३ धार्नीको सुँगुर काटिएको रै’छ, पछि म बसुञ्जेल २ वटा गिरिराज भाले सिद्धयाइए । आहालेमा एउटा अनि डोडेनी मामाघरमा एउटा गरेर जम्मा ४ वटा लोकल–गिरिराज भालेहरु चामचुम पारियो दशैँका अवसरमा । घर पुगेको तेस्रो दिन भैसी सुत्केरी भईन्, बिगौति दुध खुब खाइयो, दुधले मुख कुल्ला गरियो । निबुआ र काँक्रा फर्सीको दानाको छोपसँग साँधेर बजाइयो, यो अन्तिम वाक्य देख्दा सायद तपाईँहरु कत्ति जनाको मुख रसाईसकेको हुनुपर्छ । भोराम पाखातिर गएर एक–दुई भारी घाँस काटेर ल्याउने विचार थियो, तर पार्ईएन । वाइली तिर जान पाइएन, फकुल दार्बुतिर जाने रहर अधुरै रह्यो । तर कल्पुम तिर गएँ, कक्षा ३ सम्म पढेको स्कुल घुमेँ, बालापनको यादहरु आँखाभरि नाचे । ब्ओकुला फुटबल मैदान तिर गएँ, पिङ्ग खेलेँ, रमाएँ । सकेसम्म गाउँका यादहरु मोबाइलमा खिँचे । कतिपय तस्वीरहरु तपाईँहरुले देखिसक्नुभएको छ ।

सुन्दरताको बारेमा केहि कुरा...

Photo of the girl is taken from Google. Thanks!  कसलाई मन नहोला सुन्दर नदेखिने ! को नराम्री हुन चाहन्छ ? बरु ब्युटी पार्लर धाएर होस्; ब्युटीप्लस एप चलाएर होस् वा अलिक कडा रुपमा भन्दा मैदाको पिठो घसेर नै किन नहोस ? सबैलाई ह्याण्डसम हुनुपरेको छ । सबलाई ब्युटीफुल हुनुपरेको छ । तर कतिपय स्मार्ट र आदर्शवान मानिसहरु भन्ने गर्छन् ‘अनुहार राम्रो भएर के गर्नु ? व्यहोरा पो ठीक हुनुपर्छ नि !’ अति राम्रो कुरा मान्छेको सुन्दरता जस्तोसुकै होस्, व्यहोरा ठीक हुनुपर्छ; चरित्र राम्रो हुनुपर्छ । तरपनि मानिसहरु जीऊ पूरै घनश्याम वर्णको भएप नि अनुहारको भाग जत्तिलाई गोरो बनाउन प्रयास गर्न छोडेका छैनन् । वास्तवमा सबै मानिस राम्रा छन् । सबैको आ–आफ्नै सुन्दरता छ । तर कतिपय अवस्थामा सुन्दरता; छालाको गोरोपनबाट नापिन्छ । यहाँ कोही काला छन्, कोही हल्का काला; अनि गहुँगोरो, गोरो र अति गोरो पनि । गोरोपन टल्किने नै; लगभग खुइल्याए जत्तिकै ।

समाधान नहुने समस्याहरु (आखिरी घडीहरु)

यो संसार शैतानको हातमा छ भन्दा थुप्रै विश्वासीहरुलाई अपत्यारिलो र अस्वीकार्य हुनसक्छ । तर बाइबलका केही खण्डमा यस कुराको ठोकुवा गरिएको छ । यदि यो संसारमा शैतानको शासन नभएको भए परीक्षाको समयमा प्रभु येशुलाई ‘म यो सारा अधिकार र यिनको गौरव तपाईलाई दिनेछु, किनभने यी सबै मलाई सुम्पिएका छन्, र म जसलाई इच्छा गर्दछु, त्यसलाई दिँदछु । तपाईंले मलाई दण्डवत गर्नुभयो भने यी सबै तपाईंका हुनेछन् (लुका ४ः६–७)’ भनेर कसरी भन्न सक्थ्यो र ! यो कुरा यशैया १४ः१२–१५ पदसँग पनि सम्बन्धित छ, जसमा शैतानलाई यसरी सम्बोधन गरिएको छः ‘तँ कसरी स्वर्गबाट खसेको छस्, ........तँ....भुइँमा खसालिएको छस्, ......तँ चिहानसम्म खाडलको तल्लो गहिराईसम्मै होच्याइस् ।’ स्वर्गको आफ्नो अधिकार गुमाएपछि शैतान संसारको शासक भएर बसेको छ । बाइबलका यी (युहन्ना १२ः३१, युहन्ना १४ः३०) पदहरुलाई हेर्ने हो भने प्रभु येशुले पनि शैतानलाई संसारको शासक भनेर सम्बोधन गर्नुभएको छ ।